analyseren

Ontleden, dat moet je vast weleens doen. Je kent het wel: de zin in stukken verdelen die elk een eigen naam krijgen: onderwerp, persoonsvorm, lijdend voorwerp, bepalingen. Wat je dan met die zin doet, is dat je 'm analyseert.

analyseren betekent: 'onderzoeken door iets in stukjes te verdelen'

Bij de meest letterlijke betekenis van analyseren kun je denken aan scheikunde. Als je een stof analyseert, bekijk je uit wat voor delen die stof is samengesteld.
Maar vaak is een analyse geen onderzoek van iets tastbaars. Er wordt bijvoorbeeld een ramp geanalyseerd, of het verloop van de kabinetsformatie, of hoe een organisatie werkt. Dat betekent dat je iets ingewikkelds 'ontrafelt': je duikt er diep in om alle kleine onderdelen te bekijken, zodat je het geheel beter begrijpt. Een diepgravend onderzoek dus.

Een paar voorbeelden van analyses:

• Als je ziek bent, kan er bloed geprikt worden om te kijken wat je hebt; dat bloed wordt dan geanalyseerd.
• Sigmund Freud is de bedenker van psychoanalyse: het onderzoeken van de psyche (de geest).
• Als je een website hebt, kun je met Google Analytics heel precies zien wie je site bezoekt. (Analytics analyseert het bezoek: wie, wanneer, waarvandaan, welke pagina's, enzovoort.)

Extra
Iemand die iets analyseert, is een analist (bijvoorbeeld in een laboratorium) of een analyticus. Misschien wel het bekendst zijn voetbalanalytici. Zelfs de saaiste wedstrijden worden geanalyseerd, zoals Nederland-Duitsland gisteren. En daar kijken nog mensen naar ook.